| note
| - \"Prendre le bon Dieu de vitesse\" est un livre dérangeant aussi bien par sa forme que par son sujet. Il s'agit d'un texte authentiquement littéraire, mais qui conserve les traces de ce qui fut son point de départ : un dialogue entre Hanna Krall et Marek Edelman, le seul survivant parmi les cinq commandants de l'insurrection du ghetto de Varsovie. Hanna Krall ne cherche pas à saisir le fait historique dans sa globalité, mais s'interroge sur la manière dont Marek Edelman a vécu l'insurrection. Cet ouvrage pose la question insoluble du choix des vies à sauver, de ce qu'est la valeur d'une vie, et engage la réflexion sur le sens de cette résistance armée vouée à l'échec. Les faits sont rapportés dans leur expression la plus brute, et Hanna Krall prend le risque de choquer dans sa volonté de traquer au plus près la vérité humaine de cette insurrection, tout en la reliant à des questions intemporelles d'ordre éthique. Elle éclaire ainsi d'une perspective nouvelle un des épisodes les plus marquants de la Shoah et de la Seconde Guerre mondiale. Zdążyć przed Panem Bogiem to słowa Marka Edelmana, bohatera książki Hanny Krall.Opowieść o nim jest literackim dokumentem z tragicznych dziejów polskich Żydów. Edelman był zastępcą komendanta Żydowskiej Organizacji Bojowej, potem pracował jako kardiochirurg, zdobywając międzynarodowy rozgłos. Rozmowa, jaką przeprowadziła z nim autorka, stała się kanwą książki, będącej relacją z okresu likwidacji getta warszawskiego (od 22 lipca do 8 września 1942) i powstania, które w nim wybuchło w 1943 roku. Krall powiedziała, że Marek Edelman zawsze miał ambicję zdążyć - jako żołnierz podczas wojny i jako lekarz w czasach powojennych. Chciał być punktualnie na miejscu wtedy, gdy zjawiała się śmierć, żeby ją, jeśli to tylko możliwe, uprzedzić. Edelman ''ma swoje sprawy z Panem Bogiem, mam wrażenie, że i Pan Bóg ma z nim swoje sprawy'' , stwierdziła po latach pisarka w jednym z wywiadów. Sprawa śmierci była w tym czasie równie ważna jak kwestia przeżycia. Różnica sprowadzała się jedynie do wyboru. ''Chodziło przecież o to, żeby się nie dać zarżnąć'', kiedy przyjdą gestapowcy. ''Chodziło tylko o wybór sposobu umierania'', podkreślał bohater Hanny Krall.Note sur l’auteur :Hanna Krall, née à Varsovie le 20 mai 19351, est une écrivain et dramaturge polonaise.Elle est d'abord journaliste spécialisée dans le reportage qui décrivait la vie quotidienne et le destin des gens apparemment communs.En 1977 a paru son livre le plus célèbre : \"Prendre le bon Dieu de vitesse\", une transcription personnalisée de ses conversations avec Marek Edelman, le dernier dirigeant survivant du soulèvement dans le ghetto de Varsovie. Journaliste jusqu'en 1981, puis scénariste, notamment pour Krzysztof Kieslowski, elle a d'abord été interdite de publication dans son pays, avant d'être traduite dans quinze langues. Plusieurs de ses livres sont disponibles en français, notamment \"Preuves d'existence\", \"La sous-locataire\" et surtout, aux Éditions Gallimard, \"Là-bas, il n'y a plus de rivière\" (2000) \"Danse aux noces des autres\" (2003) et \"Le roi de cœur\" (2008).Dans son œuvre le thème principal est l'enchevêtrement des destins humains, la plupart des récits touche la problématique de la recherche de l'identité ou les histoires entremêlées des polonais-juifs-allemands durant la Seconde Guerre mondiale et les années de l'après-guerre. Dans ses romans et ses récits, elle applique la technique de reportage: des raccourcis, exposition des détails qui s'élèvent parfois au rang de leitmotiv, le commentaire d'auteur. Un des traits caractéristiques de son écriture est la démonstration de la construction, des coutures, de son atelier d'écrivain, ce qui donne l'apparence de l'austérité et en même temps souligne le jeu entre la vérité et la fiction.Krall Hanna (ur. 1937), polska pisarka, dziennikarka. Od 1955 pracowała w redakcji \"Życia Warszawy\", od 1966 w \"Polityce\", której korespondentem w ZSRR była w latach 1966-1969. W 1982 odeszła z \"Polityki\". W latach 1982-1987 była zastępcą kierownika literackiego Zespołu Filmowego „Tor”, gdzie współpracowała m.in. z K. Kieślowskim.Rozgłos zdobył zapis rozmowy z jednym z przywódców powstania w warszawskim getcie, doktorem M. Edelmanem, pt. \"Zdążyć przed Panem Bogiem\", przełożony na wiele języków. W swoich reportażach i opowiadaniach często powraca do tematyki holokaustu.Twórczość: reportaże \"Na wschód od Arbatu\" (1972; z pobytu w ZSRR), \"Szczęście Marianny Głaz\" (1976 - cały nakład zniszczony na polecenie KC PZPR), \"Zdążyć przed Panem Bogiem\" (1977), \"Sześć odcieni bieli\" (1978), \"Katar sienny\" (1981, nakład skonfiskowany przez cenzurę), \"Trudności ze wstawaniem\" (1990), \"Taniec na cudzym weselu\" (1993), \"Dowody na istnienie\" (1996), \"Tam już nie ma żadnej rzeki\" (1998; o losach polskich Żydów), \"To ty jesteś Daniel\" (2001), \"Wyjątkowo długa linia\" (2004), \"Spokojne niedzielne popołudnie\" (2004), powieść \"Sublokatorka\" (1985, wyd. w drugim obiegu), \"Okna\" (1987, wyd. w drugim obiegu), opowiadania \"Hipnoza\" (1989), \"Taniec na cudzym weselu\" (1993; na podstawie opowiadania Ta z Hamburga zamieszczonego w tym tomie J. J. Kolski zrobił film \"Daleko od okna\" 2000), książka dla dzieci \"Co się stało z naszą bajką\" (1994)Jest m.in. laureatką nagrody polskiego PEN Clubu (1990), nagrody kulturalnej „Solidarności” (1995), Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury (1999), Nagrody Porozumienia Europejskiego (2000)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
